Tokyo cực lực tố cáo hành vi cưỡng chế của Bắc Kinh tại Biển Đông
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh ngày 04/06/2015.REUTERS/Kazuhiro Nogi/PoolTrong báo cáo quốc phòng hàng năm công bố ngày 21/07/2015, với lời lẽ cứng rắn khác thường, Nhật Bản cực lực tố cáo các hoạt động cải tạo đảo đá của Trung Quốc tại Biển Đông. Tokyo xem đấy là những hành vi « cưỡng chế » nhằm áp đặt yêu sách chủ quyền rộng khắp. Nhật yêu cầu Trung Quốc đình chỉ việc xây dựng cơ sở thăm dò dầu khí gần vùng biển đang tranh chấp giữa hai nước ở Biển Hoa Đông.
Bản báo cáo dày 500 trang mang tựa đề « Quốc phòng Nhật Bản 2015 » không ngần ngại lên án các hành động « đơn phương và không khoan nhượng » của Trung Quốc, đã làm dấy lên những mối lo ngại trong cộng đồng quốc tế.
Theo nhận định của hãng tin Pháp AFP, bản báo cáo năm nay đã có những lời lẽ cứng rắn hơn đối với Trung Quốc khi nêu bật các hành vị quyết đoán trên biển của nước này : « Trung Quốc, đặc biệt trong các vấn đề hàng hải, tiếp tục hành động một cách quyết đoán, trong đó có việc sử dụng các biện pháp cưỡng chế nhằm thay đổi hiện trạng, để thỏa mãn yêu sách đơn phương của mình một cách không thỏa hiệp ».
Theo nhận định của hãng tin Pháp AFP, bản báo cáo năm nay đã có những lời lẽ cứng rắn hơn đối với Trung Quốc khi nêu bật các hành vị quyết đoán trên biển của nước này : « Trung Quốc, đặc biệt trong các vấn đề hàng hải, tiếp tục hành động một cách quyết đoán, trong đó có việc sử dụng các biện pháp cưỡng chế nhằm thay đổi hiện trạng, để thỏa mãn yêu sách đơn phương của mình một cách không thỏa hiệp ».
Bản báo cáo của Nhật Bản lần đầu tiên có kèm theo hình ảnh vệ tinh về các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp tại vùng Biển Đông, và đặc biệt nói rõ : « Trung Quốc đã rốt ráo tiến hành việc cải tạo bảy rạn san hô ở quần đảo Trường Sa, và trên một số đảo, đã cho xây dựng cơ sở hạ tầng bao gồm phi đạo và bến cảng ». Theo Tokyo, điều này đã trở thành một mối quan ngại lớn đối với cộng đồng quốc tế, và trước tiên hết là đối với Mỹ.
Theo hãng tin Anh Reuters, Nhật Bản không có yêu sách chủ quyền tại Biển Đông, nhưng sợ rằng các căn cứ quân sự của Trung Quốc sẽ tăng cường ảnh hưởng của Bắc Kinh trong một vùng có khoảng 5.000 tỷ đô la hàng hóa qua lại mỗi năm, mà đa số có Nhật Bản là nơi đến và đi.
Trung Quốc hiện đang đòi chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông, tranh chấp với các láng giềng như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan. Bắc Kinh cũng có tranh chấp với Tokyo về chủ quyền trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hiện do Nhật Bản kiểm soát.
Trong bản báo cáo công bố hôm nay, Nhật Bản đã phản đối việc Trung Quốc cho xây dựng các cơ sở thăm dò dầu khí ở trên Biển Hoa Đông, gần một khu vực đang tranh chấp giữa hai nước vì là nơi vùng đặc quyền kinh tế của Nhật và Trung Quốc chồng lấn lên nhau.
Tokyo lo ngại là các hoạt động khoan dò ở bên phía Trung Quốc có thể hút cạn các mỏ nằm dưới lòng biển bên phía Nhật Bản do việc các mỏ khí này thông với nhau.
Báo cáo xác nhận rằng Nhật Bản đã nhiều lần chính thức phản đối chống các hành động đơn phương của Trung Quốc và yêu cầu Bắc Kinh đình chỉ công việc xây dựng đó. Giữa hai bên đã từng có thỏa thuận đồng khai thác khu vực.
Mỹ đang ‘đùa với lửa’ ở biển Đông?
22.07.2015
Trung Quốc hôm qua, 21/7, đã phản ứng đầy tức tối trước tuyên bố có mặt trên chuyến bay trinh sát biển Đông của Đô đốc Scott Swift, tân Tư Lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, và nói rằng hành động đó ‘làm tổn hại nghiêm trọng tới lòng tin giữa hai nước cũng như quyền lợi an ninh [của Bắc Kinh]”.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng bày tỏ hy vọng rằng Washington sẽ “tuân thủ cam kết không đứng về phía nào trong tranh chấp biển Đông, và rằng Mỹ cần phải hành động thêm nữa để duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Đô đốc Swift đã tham gia chuyến bay kéo dài 7 giờ đồng hồ trên một chiếc phi cơ trinh sát thế hệ mới của Mỹ là P-8 hồi cuối tuần trước.
Tuyên bố của Đô đốc Scott đã nhận được sự hoan nghênh của đồng minh Philippines, quốc gia cũng có tranh chấp chủ quyền ở biển Đông, nhưng một số nhà quan sát nhận định rằng Mỹ đang “đùa với lửa” khi thực hiện những chuyến bay trinh sát như thế.
Tuy nhiên, ông Renato de Castro, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học De La Salle ở Philippines, lại không nghĩ vậy.
Ông nói với VOA Việt Ngữ: “Hoa Kỳ chỉ phản ứng lại trước các hành động của Trung Quốc ở biển Đông. Chính Trung Quốc là nước châm lửa trước, nên Mỹ phải can thiệp”.
Ông de Castro là một trong số nhiều diễn giả uy tín tham gia hội nghị về biển Đông thường niên tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington hôm qua, 21/7.
Cũng giống như ông de Castro, bà Nguyễn Đài Trang, giảng viên về quản trị kinh doanh và phát triển quốc tế tại Centennial College ở Toronto, cho rằng các chuyến bay trinh sát của Mỹ là phản ứng trước các hành động mạnh mẽ khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh ở biển Đông.
Nữ tiến sỹ từng có nhiều năm nghiên cứu về biển Đông nói với VOA Việt Ngữ: “Theo tôi, chuyến bay này, tuy là có thể gây ra , như Trung Quốc nói, các tai nạn ở trên biển và trên không, nhưng mà cả hai bên Trung Quốc và Mỹ đều rất cố gắng để giảm sự căng thẳng ở biển Đông. Cho nên việc thực sự có xảy ra các tai nạn này hay không thì theo tôi khả năng cũng thấp. Như ngày hôm nay, trong buổi nói chuyện của dân biểu Randy Forbes [thành viên Ủy ban Quân sự Hạ viện], chúng ta có nghe thấy rằng vấn đề chiến lược rất quan trọng".
Bà Trang nói thêm: "Cho nên cả hai bên sẽ suy nghĩ về vấn đề chiến lược. Các nhà quân sự, các tướng ngày xưa có nói rằng trận đánh quân sự là trận đánh sau, và trận đánh đầu tiên phải là trận đánh chính trị”.
Chiến tranh 'không thể tránh khỏi'
Vấn đề biển Đông nóng lên những tháng qua vì hành động lấp biển và xây đảo nhân tạo của Trung Quốc. Hồi tháng Năm, báo chí dẫn lời quan chức Mỹ cho biết rằng Bắc Kinh đã đặt các hệ thống vũ khí trên một đảo nhân tạo, gây quan ngại về việc Bắc Kinh sẽ sử dụng các dự án lấp biển để phục vụ cho mục đích quân sự.
Tờ Hoàn cầu Thời báo, một ấn phẩm của tờ Nhân dân Nhật Báo thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc, khi ấy, cảnh báo rằng cuộc chiến giữa Washington và Bắc Kinh là điều “không thể tránh khỏi” nếu Hoa Kỳ tiếp tục yêu cầu Trung Quốc ngưng các dự án xây dựng đảo nhân đạo trên biển Đông.
Trả lời câu hỏi rằng việc Mỹ cho một tư lệnh tham gia chuyến bay trinh sát có phải để giảm bớt căng thẳng ở biển Đông hay không, ông Daniel Russel, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương cho rằng nó cho thấy tầm quan trọng của việc Hoa Kỳ luôn luôn truy trì nguyên tắc minh bạch.
Ông Russel nói thêm: "Tôi xin nói một cách đơn giản như thế này. Các chuyến bay trinh sát là điều tốt, và các chuyến bay chiến đấu thì ngược lại. Tính minh bạch là một trong những liều thuốc tốt nhất đối với chúng ta để xem và hiểu chuyện gì đang xảy ra ra. Đó là điều quan trọng đối với tất cả chúng ta".
Nhà ngoại giao này nói tiếp: "Chúng tôi khuyến khích và thật sự là chúng tôi chia sẻ thông tin mà chúng tôi quan sát và thu thập được. Việc minh bạch như thế là có ích một khu vực cởi mở và hòa bình. Sự hiện diện của Hạm đội Bảy và quân đội Mỹ tại Tây Thái Bình Dương là để duy trì hòa bình. Đó là mục tiêu của chúng tôi và đó cũng là trách nhiệm của Đô đốc Swift".
Đe dọa an ninh
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc lại phản đối các chuyến bay trinh sát thường xuyên và có quy mô lớn của Mỹ, đồng thời nói rằng các hành động đó “có thể dễ gây ra tai nạn”.
Ông Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện nghiên cứu biển Nam Trung Hoa của Trung Quốc, nói Bắc Kinh có thể thiết lập Vùng Nhận dạng phòng không ở biển Đông nếu cảm thấy an ninh bị đe dọa.
Ông nhận định tiếp với VOA Việt Ngữ: “Các chuyến bay trinh sát và thu thập tình báo của Hoa Kỳ ở biển Nam Trung Hoa (mà Việt Nam gọi là biển Đông là một thách thức lớn đối với Trung Quốc. Việc làm của Mỹ hay đồng minh của nước này đe dọa tới an ninh quốc gia của Bắc Kinh. Việc làm đó có thể khiến Bắc Kinh buộc phải tuyên bố vùng nhận dạng phòng không tại vùng biển này. Đó là yếu tố duy nhất có khả năng đẩy Trung Quốc phải làm chuyện đó”.
Trung Quốc năm ngoái đã đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không tại biển Hoa Đông có tranh chấp với Nhật Bản, gây quan ngại cho các nước tranh chấp với Bắc Kinh ở biển Đông.
Theo chân Philippines?
Tuyên bố nhận chủ quyền gần như toàn bộ biển Đông của Trung Quốc là giọt nước làm tràn ly, buộc Philippines đưa Bắc Kinh ra Tòa trọng tài quốc tế.
Khi được hỏi liệu Việt Nam có theo chân Philippines hay không, giáo sư Renato de Castro bày tỏ nghi ngờ: "Việt Nam và Philippines đã liên kết lại với nhau để cùng đối phó với với sự lấn lướt của Trung Quốc ở biển Đông. Tuy nhiên, tôi không nghĩ Hà Nội sẽ theo chân Manila để đưa Bắc Kinh ra kiện tại tòa trọng tài quốc tế".
Ông nói thêm: "Việt Nam khá là thận trọng vì có mối quan hệ khá gần gũi với Trung Quốc. Hà Nội vẫn coi trọng bang giao với Bắc Kinh vì sợi dây ràng buộc giữa Đảng Cộng sản hai nước. Việt Nam biết giới hạn của mình nằm ở đâu”.
Trung Quốc tuần trước kêu gọi Philippines đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh, thay vì tiếp tục nỗ lực giải quyết tranh chấp Biển Đông trước tòa án quốc tế.
Tòa hoạt động theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển đặt thời hạn là ngày 17/8 để Bắc Kinh trình bày lý lẽ của mình.
Tuy nhiên, chính quyền đất nước đông dân nhất thế giới nói rằng tòa này không có thẩm quyền và từ chối tham gia giải quyết vụ việc mà Philippines đệ đơn kiện.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng bày tỏ hy vọng rằng Washington sẽ “tuân thủ cam kết không đứng về phía nào trong tranh chấp biển Đông, và rằng Mỹ cần phải hành động thêm nữa để duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Đô đốc Swift đã tham gia chuyến bay kéo dài 7 giờ đồng hồ trên một chiếc phi cơ trinh sát thế hệ mới của Mỹ là P-8 hồi cuối tuần trước.
Tuyên bố của Đô đốc Scott đã nhận được sự hoan nghênh của đồng minh Philippines, quốc gia cũng có tranh chấp chủ quyền ở biển Đông, nhưng một số nhà quan sát nhận định rằng Mỹ đang “đùa với lửa” khi thực hiện những chuyến bay trinh sát như thế.
Tuy nhiên, ông Renato de Castro, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học De La Salle ở Philippines, lại không nghĩ vậy.
Ông nói với VOA Việt Ngữ: “Hoa Kỳ chỉ phản ứng lại trước các hành động của Trung Quốc ở biển Đông. Chính Trung Quốc là nước châm lửa trước, nên Mỹ phải can thiệp”.
Ông de Castro là một trong số nhiều diễn giả uy tín tham gia hội nghị về biển Đông thường niên tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington hôm qua, 21/7.
Cũng giống như ông de Castro, bà Nguyễn Đài Trang, giảng viên về quản trị kinh doanh và phát triển quốc tế tại Centennial College ở Toronto, cho rằng các chuyến bay trinh sát của Mỹ là phản ứng trước các hành động mạnh mẽ khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh ở biển Đông.
Theo tôi, chuyến bay này, tuy là có thể gây ra , như Trung Quốc nói, các tai nạn ở trên biển và trên không, nhưng mà cả hai bên Trung Quốc và Mỹ đều rất cố gắng để giảm sự căng thẳng ở biển Đông.
Bà Trang nói thêm: "Cho nên cả hai bên sẽ suy nghĩ về vấn đề chiến lược. Các nhà quân sự, các tướng ngày xưa có nói rằng trận đánh quân sự là trận đánh sau, và trận đánh đầu tiên phải là trận đánh chính trị”.
Chiến tranh 'không thể tránh khỏi'
Vấn đề biển Đông nóng lên những tháng qua vì hành động lấp biển và xây đảo nhân tạo của Trung Quốc. Hồi tháng Năm, báo chí dẫn lời quan chức Mỹ cho biết rằng Bắc Kinh đã đặt các hệ thống vũ khí trên một đảo nhân tạo, gây quan ngại về việc Bắc Kinh sẽ sử dụng các dự án lấp biển để phục vụ cho mục đích quân sự.
Tờ Hoàn cầu Thời báo, một ấn phẩm của tờ Nhân dân Nhật Báo thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc, khi ấy, cảnh báo rằng cuộc chiến giữa Washington và Bắc Kinh là điều “không thể tránh khỏi” nếu Hoa Kỳ tiếp tục yêu cầu Trung Quốc ngưng các dự án xây dựng đảo nhân đạo trên biển Đông.
Tôi xin nói một cách đơn giản như thế này. Các chuyến bay trinh sát là điều tốt, và các chuyến bay chiến đấu thì ngược lại. Tính minh bạch là một trong những liều thuốc tốt nhất đối với chúng ta để xem và hiểu chuyện gì đang xảy ra ra. Đó là điều quan trọng đối với tất cả chúng ta.
Ông Russel nói thêm: "Tôi xin nói một cách đơn giản như thế này. Các chuyến bay trinh sát là điều tốt, và các chuyến bay chiến đấu thì ngược lại. Tính minh bạch là một trong những liều thuốc tốt nhất đối với chúng ta để xem và hiểu chuyện gì đang xảy ra ra. Đó là điều quan trọng đối với tất cả chúng ta".
Nhà ngoại giao này nói tiếp: "Chúng tôi khuyến khích và thật sự là chúng tôi chia sẻ thông tin mà chúng tôi quan sát và thu thập được. Việc minh bạch như thế là có ích một khu vực cởi mở và hòa bình. Sự hiện diện của Hạm đội Bảy và quân đội Mỹ tại Tây Thái Bình Dương là để duy trì hòa bình. Đó là mục tiêu của chúng tôi và đó cũng là trách nhiệm của Đô đốc Swift".
Đe dọa an ninh
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc lại phản đối các chuyến bay trinh sát thường xuyên và có quy mô lớn của Mỹ, đồng thời nói rằng các hành động đó “có thể dễ gây ra tai nạn”.
Việc làm của Mỹ hay đồng minh của nước này đe dọa tới an ninh quốc gia của Bắc Kinh. Việc làm đó có thể khiến Bắc Kinh buộc phải tuyên bố vùng nhận dạng phòng không tại vùng biển này.
Ông nhận định tiếp với VOA Việt Ngữ: “Các chuyến bay trinh sát và thu thập tình báo của Hoa Kỳ ở biển Nam Trung Hoa (mà Việt Nam gọi là biển Đông là một thách thức lớn đối với Trung Quốc. Việc làm của Mỹ hay đồng minh của nước này đe dọa tới an ninh quốc gia của Bắc Kinh. Việc làm đó có thể khiến Bắc Kinh buộc phải tuyên bố vùng nhận dạng phòng không tại vùng biển này. Đó là yếu tố duy nhất có khả năng đẩy Trung Quốc phải làm chuyện đó”.
Trung Quốc năm ngoái đã đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không tại biển Hoa Đông có tranh chấp với Nhật Bản, gây quan ngại cho các nước tranh chấp với Bắc Kinh ở biển Đông.
Theo chân Philippines?
Tuyên bố nhận chủ quyền gần như toàn bộ biển Đông của Trung Quốc là giọt nước làm tràn ly, buộc Philippines đưa Bắc Kinh ra Tòa trọng tài quốc tế.
Việt Nam khá là thận trọng vì có mối quan hệ khá gần gũi với Trung Quốc. Hà Nội vẫn coi trọng bang giao với Bắc Kinh vì sợi dây ràng buộc giữa Đảng Cộng sản hai nước. Việt Nam biết giới hạn của mình nằm ở đâu.
Ông nói thêm: "Việt Nam khá là thận trọng vì có mối quan hệ khá gần gũi với Trung Quốc. Hà Nội vẫn coi trọng bang giao với Bắc Kinh vì sợi dây ràng buộc giữa Đảng Cộng sản hai nước. Việt Nam biết giới hạn của mình nằm ở đâu”.
Trung Quốc tuần trước kêu gọi Philippines đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh, thay vì tiếp tục nỗ lực giải quyết tranh chấp Biển Đông trước tòa án quốc tế.
Tòa hoạt động theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển đặt thời hạn là ngày 17/8 để Bắc Kinh trình bày lý lẽ của mình.
Tuy nhiên, chính quyền đất nước đông dân nhất thế giới nói rằng tòa này không có thẩm quyền và từ chối tham gia giải quyết vụ việc mà Philippines đệ đơn kiện.
Nhật Bản nới rộng vai trò của quân đội
Tin liên hệ
Hạ viện Nhật Bản đồng ý sửa đổi luật phòng thủ quân sự
Hạ viện Nhật Bản thông qua dự luật nới lỏng các giới hạn đối với quân đội nước này. Đây được coi là một bước đi mang tính lịch sử
22.07.2015
Chính phủ Nhật Bản đang ra sức thúc đẩy cho một dự luật an ninh gây tranh cãi mà nếu được thông qua sẽ cho phép quân đội của họ chiến đấu ở nước ngoài lần đầu tiên kể từ Thế chiến thứ hai. Theo tường thuật do thông tín viên Brian Padden của đài chúng tôi gởi về từ Okinawa, các nhà lãnh đạo Nhật Bản nói rằng sự thay đổi này là vô cùng cần thiết để ứng phó với những mối đe dọa mỗi ngày một tăng của Trung Quốc và Bắc Triều Tiên.
Nếu được thông qua, dự luật có sự hậu thuẫn của thủ tướng Shinzo Abe sẽ cho phép quân đội tham gia các hoạt động tự vệ tập thể và bảo vệ cho các nước đồng minh như nước Mỹ.
Washington ủng hộ việc Nhật Bản theo đuổi một lập trường mạnh mẽ hơn trong lãnh vực an ninh để chống lại những mối đe dọa tiềm năng từ Trung Quốc và Bắc Triều Tiên, là hai nước đang không ngừng tăng cường sức mạnh quân sự và khả năng hạt nhân.
Thủ tướng Abe phát biểu như sau về dự luật này.
"Tình hình an ninh xung quanh Nhật Bản đang mỗi ngày một khó khăn hơn. Với nhận thức như vậy, chúng tôi tin rằng luật này là tuyệt đối cần thiết để bảo vệ sinh mạng của người Nhật và cũng để ngăn tránh việc Nhật Bản phải tham chiến".
Dự luật an ninh này đã làm bùng ra những cuộc phản kháng của hàng vạn người chống đối. Những người này e rằng việc diễn giải một cách rộng rãi hơn bản hiến pháp chủ hòa của Nhật sau Thế chiến thứ hai có thể làm cho nước Nhật bị vướng vào những vụ xung đột ở nước ngoài.
Trong một thăm dò hồi gần đây, 56% người Nhật cho biết họ chống đối các biện pháp an ninh mới và số người không ủng hộ Thủ tướng Abe đã tăng 5%, lên tới mức 42%. Tuy phe đối lập có thể làm cho việc thông qua dự luật này bị hoãn 60 ngày, nhưng liên minh do Đảng Dân chủ Tự do của ông Abe lãnh đạo có đủ thế đa số 2/3 cần thiết để thông qua dự luật.
Trong khi đó, những nhân vật tranh đấu ở Tokyo giờ đây đã tới Okinawa để cùng với những người dân địa phương biểu tình chống lại kế hoạch xây một phi trường mới để làm căn cứ cho thủy quân lục chiến Mỹ.
Ông Hideharu Kase, một người biểu tình đến từ Tokyo, cho biết như sau:"Tôi tới Okinawa để ngăn không cho ông Abe phá hoại hiến pháp và để chặn đứng kế hoạch xây dựng phi trường ở đây".
Thủ tướng Abe không được lòng những người ở Okinawa vì ông ủng hộ cho việc xây căn cứ không quân mới trong lúc những căn cứ quân sự của Mỹ đã chiếm tới 20% diện tích của hòn đảo ở miền Nam nước Nhật.
Ông Junichi Tomita, chủ nhiệm nhật báo Ryukyu Shimpo, phát biểu như sau:
"Dời nó đi chỗ khác, ra khỏi Okinawa, hay là từ bỏ hẳn kế hoạch. Đó là quan điểm của chúng tôi mà cũng là quan điểm của đa số dân chúng ở Okinawa và của Tỉnh trưởng Onaga".
Những người chống đối mới đây đã lớn tiếng thóa mạ ông Abe khi ông tới thăm Okinawa.
Các nhà quan sát nói rằng dự luật quốc phòng có tính chất dấu mốc có phần chắc sẽ được thông qua, cho dù điều này làm sút giảm sự ủng hộ của công chúng dành cho thủ tướng Abe.
http://www.voatiengviet.com/content/nhat-ban-noi-rong-vai-tro-cua-quan-doi/2873055.html
Nhật Bản thoát khỏi vị thế chủ hòa
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, tại Hạ viện ngày 16/07/2014. Phe cánh của ông chuẩn bị thông qua các sửa đổi hiến pháp chủ hòa.Reuters
Trong phiên họp thường kỳ tại Hạ viện ngày 16/07/2015, các nghị sĩ Nhật Bản đã thông qua các dự luật quốc phòng gây tranh cãi, bất chấp phản đối mạnh mẽ của người dân. Bài xã luận trên Le Monde nhận định: “Nhật Bản thoát khỏi vị thế chủ hòa”.
Đất nước mặt trời mọc đang xa dần truyền thống chủ hòa, đã trở thành yếu tố chính hình thành bản sắc dân tộc và hình ảnh tích cực đối với quốc tế. Mọi biện pháp đang được tiến hành đều nhằm mục đích đẩy lùi quá khứ quân sự, chủ nghĩa dân tộc cực đoan và thống trị đã để lại nhiều kỷ niệm đau buồn cho các nước láng giềng.
Thế nhưng, Nhật Bản tự cho phép mình tiến hành chiến tranh, đây có thể được coi là một trong những thay đổi chiến lược trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương từ năm 1945, ít nhất là trên giấy tờ. Đây cũng chính là mong muốn của thủ tướng Shinzo Abe, thuộc Đảng Tự do-Dân chủ. Ngày 16/07 vừa qua, ông đã thành công trong việc Quốc hội thông qua một điều khoản lập pháp cho phép “hiểu theo một cách khác” bản Hiến pháp năm 1947. Văn bản này do Mỹ áp đặt ngay sau khi Nhật Bản bại trận trong cuộc Thế Chiến lần thứ 2.
Nói tóm lại, các lực lượng phòng vệ của Nhật Bản (quân đội quốc gia) từ giờ trở đi có thể can thiệp ngoài lãnh thổ nước này nhằm hỗ trợ "các đồng minh" của Tokyo. Song với một điều kiện là "vấn đề sống còn của Nhật Bản phải bị đe doạ", một điều kiện được đánh giấ là rất mơ hồ.
Các "đồng minh" của đảo quốc được nêu ở đây chính là Hoa Kỳ. Bản hiệp định về quốc phòng liên kết cường quốc Bắc Mỹ này với Nhật Bản vẫn là một trong những trụ cột đối với vấn đề an ninh chung trong khu vực. Washington đã hoan nghênh việc bỏ phiếu thông qua của Quốc hội Nhật Bản ; còn Bắc Kinh lên tiếng chỉ trích.
Giờ chỉ chờ Thượng viện bỏ phiếu thông qua, song việc này sẽ không gặp phải khó khăn gì nếu như ngân sách giành cho quốc phòng không tăng. Tuy nhiên, ông Abe đang phải đối mặt với những tiếng nói phản đối ngoài đường phố. Qua những cuộc biểu tình, đơn kiến nghị, lời kêu gọi của giới trí thức và thăm dò ý kiến, phần lớn người Nhật đều cáo buộc chính sách thay đổi của thủ tướng Abe. Thực vậy, họ đã quen với truyền thống hoà bình từ sau Thế Chiến thứ hai. Vậy tại sao, thủ tướng Abe lại chấp nhận rủi ro chỉ số tín nhiệm của mình giảm xuống?
Phe cánh tả tố cáo chủ nghĩa dân tộc của ông Abe. Còn thủ tướng Nhật Bản thì nhận định rằng đã tới lúc nước này phải thoát khỏi hình ảnh quá “bí mật” trên trường quốc tế và phải đóng một vai trò nhất định về mặt kinh tế của một cường quốc đứng thứ ba trên thế giới. Vẫn cánh tả lên án một bộ phận những người thân cận của thủ tướng là muốn viết lại một số chương không hề hào hùng của quá khứ quân phiệt.
Theo tác giả bài viết, dù vậy, thủ tướng Nhật cũng không hề nhầm khi đánh giá “bối cảnh” trong khu vực đã thay đổi, đặc biệt với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Nước này không ngừng gây hấn tranh chấp lãnh thổ với các nước làng giềng (từ đông xuống nam). Vấn đề không phải là ở số lượng các vụ tranh chấp mà do cách hành xử của Bắc Kinh, vừa đơn phương, vừa bạo lực: quấy nhiễu giao thông hàng hải và hàng không để đe doạ các nước láng giềng, xây dựng bồi đắp đảo nhân tạo tại các bãi đá có tranh chấp, xây dựng nhiều công trình với mục đích quân sự. (Thậm chí, người ta còn quan sát được một ụ pháo trên một trong những đảo này).
Trước bối cảnh đó, và trước những nguy cơ có thể dẫn tới xung đột, việc Hạ viện Nhật Bản bỏ phiếu thông qua các dự thảo luật quốc phòng có thể được xem là một hành động nhằm giảm bớt căng thẳng.
Bắc Kinh trấn áp các luật sư nhân quyền
Các tổ chức phi chính phủ tố cáo một chiến dịch trấn áp và hăm doạ “chưa từng có” đối với những nhà đấu tranh bảo vệ nhân quyền. Theo thông tín viên của báo La Croix tại Bắc Kinh, được đăng trong bài : “Bắc Kinh trấn áp các luật sự nhân quyền”, có hơn 100 người, trong đó có 50 luật sư, có lẽ đã bị thẩm vấn hay bị bắt trong những ngày gần đây.
Phóng viên cho biết, họ là những người đã bảo vệ nghệ sĩ Ngải Vị Vị (Ai Weiwei), nhà trí thức người Duy Ngô Nhĩ Ilham Tohti, hay rất nhiều người Trung Quốc vô danh bị trục xuất khỏi nơi ở của mình, hay nhiều gia đình có con là nạn nhân của loại sữa nhiễm chất melamine năm 2008.
Theo Tổ chức Ân xá Thế giới (Amnesty International), khoảng 50 luật sư của “Phong trào bảo vệ các quyền dân sự” quy tụ một nhóm các nhà đấu tranh, đã bị bắt giữ hay bị quấy rối trong những ngày gần đây tại Trung Quốc.
Ngày 09/07, luật gia nổi tiếng Wang Yu làm việc tại văn phòng luật Fengrui, Bắc Kinh, thông báo cho người thân rằng có ai đó đang cố vào nhà bà. Sau đó, bặt vô âm tín. Ngay hôm sau, các đồng nghiệp luật sư chuyên phụ trách các trường hợp liên quan tới nhân quyền đã đưa lên mạng một bản kiến nghị yêu cầu trả tự do cho bà Wang Yu. Văn bản này cũng đồng thời tố cáo sự giả dối của chính quyền, luôn khẳng định thưc hiện “nhà nước pháp luật” tại Trung Quốc và chà đạp các quyền bào chữa.
Ngay tối hôm đó, tới lượt luật sư Chu Thế Phong (Zhou Shifeng) bị bắt tại khách sạn. Ông là người đứng đầu văn phòng Fengrui và là khuôn mặt tiêu biểu trong cuộc chiến bảo vệ nhân quyền tại Trung Quốc. Một đồng nghiệp, tỉnh giấc vì tiếng động, thấy ông bị ba người dẫn đi, đầu bị trùm trong một chiếc túi. Những ngày sau, hầu hết những người đã ký vào bản kiến nghị cũng bị bắt.
Theo tổ chức phi chính phủ “Mạng bảo vệ quyền lợi”, tổng cộng có 114 người đã bị cảnh sát thẩm vấn. Đôi khi, chỉ là kiểm tra giấy tờ thông thường và những “lời khuyên bạn bè” vì “an toàn” của họ. Nhưng đôi khi cũng là những biện pháp mạnh tay hơn. Vẫn theo Tổ chức trên, 92 người đã được thả, những người khác vẫn bị tạm giam, trong đó có nhiều thành viên của văn phòng Fengrui. Không một ai dám trả lời phóng viên báo La Croix và giải thích rằng để thả họ, cảnh sát buộc họ ký vào một văn bản cam kết không trả lời nhà báo.
Nhưng, theo Tân Hoa xã, luật sư Chu Thế Phong đã “ăn năn” và xin “một cơ hội khác”. Tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan báo chí chính thức của Trung Quốc, đã đăng trên trang nhất trong số ra ngày hôm qua vụ việc này dưới dòng tựa: “Mặt tối của những vụ bảo vệ quyền lợi”. Theo bài báo, cảnh sát “đã triệt hạ một băng đảng tội phạm lớn, sử dụng văn phòng Fengrui làm lá chắn từ năm 2012 để thu hút sự chú ý về các trường hợp nhạy cảm, gây rối loạn nghiêm trọng trật tự xã hội”.
Bài báo chỉ trích “băng đảng” về hành động cực đoan của một nhà đấu tranh, từng là nhân viên của Fengrui và bị cầm tù từ một tháng nay. Tháng Năm vừa qua, người đàn ông này đã tố cáo việc một sĩ quan cảnh sát đã bắn chết một người đang thu thập chữ ký cho bản kiến nghị tại nhà ga. Cuối cùng, đoạn video được chiếu để minh oan cho viên cảnh sát, nhưng chính quyền vẫn tìm cách bịt miệng vụ việc.
Xie Yang, luật sư của mẹ người xấu số, không liên quan tới văn phòng Fengrui đã bị nhiều người đàn ông bịt mặt đánh và bị gãy một chân. Ông còn bị tạm giam trong vòng sáu tháng tại một nơi không rõ địa danh và bị buộc tội “kích động lật đổ chính quyền”.
Các nhà bảo vệ nhân quyền tố cáo chính quyền tăng cường đàn áp chống xã hội dân sự và ngày càng lo ngại trước những biện pháp của cảnh sát nhằm ngăn chặn từ “trong trứng nước”.
Thủ tướng Tsipras rộng cửa hành động
Thủ tướng Tsipras đã cải tổ lại chính phủ, cho phép ông rộng tay đàm phán cho chương trình cứu trợ thứ ba có thể sẽ kết thúc vào ngày 20/08 tới. Tờ nhật báo kinh tế Les Echos phản ánh thông tin trên trong bài : “Thủ tướng Tsipras rộng cửa hành động, nhưng thách thức vẫn còn đang trước mặt Athens”.
Tờ báo nhận định ông Alexis Tsipras đã không để mất thời gian trước khi cho nghỉ việc các bộ trưởng tỏ thái độ chống đối với bản thoả thuận ký kết với Liên Hiệp Châu Âu vào thứ Hai tuần trước. Cách đây hai hôm, sáu thành viên mới của chính phủ đã nhậm chức. Quyết định chớp nhoáng cải tổ chính phủ được coi như dấu hiệu khẳng định tiếp quản quyền hành của chính phủ sau cuộc bỏ phiếu vô cùng căng thẳng. Qua đó, rất nhiều nhà lãnh đạo trong chính phủ phản đối những điều kiện do chủ nợ đặt ra. Tuy nhiên, với chính phủ mới được cải tổ, Thủ tướng Hy Lạp có thể thoải mái hơn trong các cuộc đàm phán với các đối tác quốc tế. Thế nhưng, mọi thách thức vẫn còn đang trước mặt.
Cuộc chạy đua nước rút nhằm đạt được kế hoạch trợ giúp thứ ba 80 tỷ euro cho Hy Lạp, với thời hạn lý tưởng là trước ngày 20/08, thời hạn đáo hạn cho Ngân hàng Trung ương Châu Âu (BCE).
Tuy nhiên, ít ra tình hình tại Hy Lạp có vẻ sán lạng hơn. Chính quyền Athens được hít một nguồn sinh lực mới nhờ khoản cứu trợ khẩn cấp 7 tỷ euro, song sẽ nhanh chóng để trả nợ 4 tỷ euro cho BCE và 2 tỷ euro cho FMI. Song song, thuế VAT sẽ được tăng từ 13% lên 23% và có hiệu lực ngay từ hôm nay. Thế nhưng, người dân Hy Lạp vẫn đang sốc trước quyết định tăng thuế này. Còn đối với chính quyền, việc tăng thuế VAT là bằng chứng cho mong muốn hợp tác với các đối tác Châu Âu.
Tại Châu Âu, làn sóng sốc về cuộc khủng hoảng tại Hy Lạp vẫn chưa nguôi. Hôm qua, Bộ trưởng Kinh tế Đức chỉ trích người đồng nghiệp đứng đầu Bộ Tài chính vì đã ủng hộ ý tưởng Hy Lạp tạm thời rút khỏi khối eurozone. Tổng thống Pháp François Hollande, trên tuần báo Le Journal du dimanche thì lại muốn thành lập một nhóm tiên phong của khu vực eurozone. Theo Thủ tướng Manuel Valls, nhóm này có thể bao gồm sáu nước Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg. Còn trong một bức thư ngỏ đăng trên mạng ngày thứ Bẩy vừa qua, cựu Giám đốc FMI Dominique Strauss-Kahn lại ghi nhận “bối cảnh bức chế đang tạo ra một bầu không khí phá hoại” tại Châu Âu.
Jean Lacouture, ngòi bút vì lịch sử qua đời
Nhà báo, nhà viết tiểu sử đã qua đời ngày 16/07, thọ 94 tuổi. Tờ Le Monde giành hai trang để tưởng nhớ tới sự nghiệp và cuộc đời của cộng tác viên lân năm, trong bài: “Jean Lacouture, “dòng máu mực” phục vụ cho lịch sử”.
Jean Lacouture (09/06/1921-16/07/2015) là một trong ít nhà báo có khả năng đề cập mọi vấn đề thời sự, mọi thể loại của báo chí. Ông có thể chuyển từ cách hành văn của một bản thông cáo tới giọng văn tự do, thoải mái hơn của lĩnh vực thể thao, hay từ thể loại phóng sự sang thể tiểu sử trang trọng.
Trong suốt sự nghiệp của mình, ông giành một phần không nhỏ cho lịch sử Đông Dương, đặc biệt là Việt Nam. Ông biên soạn một cuốn tiểu sử về Hồ Chí Minh, hay cùng với người vợ Simonne Lacouture, ông viết cuốn Vietnam, voyage à travers une victoire (tạm dịch, Đi dọc Việt Nam trong chiến thắng).
Trang nhất các báo
74% người dân Pháp được Odoxa-Les Echos thăm dò ý kiến không tin vào lời hứa không tăng thuế thu nhập của tổng thống François Hollande từ nay tới năm 2017. Ngoài việc phải đối mặt với tâm trạng chán nản vì thuế, tổng thống Pháp còn phải đối mặt với hàng loạt đơn xin phá sản trong lĩnh vực nông nghiệp. Đây là những thông tin chính liên quan tới thời sự nước Pháp.
Thời sự châu Âu vẫn nổi bật với món nợ của Hy Lạp. Le Monde và Les Echos đều đưa tin thủ tướng Alexis Tsipras đã cải tổ chính phủ. Một số bộ trưởng tỏ ra phản đối thoả thuận đã được ký kết với Liên Hiệp đã bị loại khỏi chính phủ, mở đường cho thủ tướng thực hiện những cam kết với Liên Hiệp, đổi lại gói vay khẩn cấp 7 tỉ euro. Trong khi đó, theo Libération, bên cạnh gánh nợ, người dân Athens còn phải chịu thêm hoả hoạn đang hoành hành tại đây từ vài ngày nay.
Mỹ tái cam kết : 4 tàu tác chiến ven bờ sẽ túc trực ở Singapore
Hai tàu chiến Mỹ Freedom-variant Littoral Combat Ships, USS Freedom (LCS 1) và USS Fort Worth (LCS 3), San Diego, tháng 2/2013.Lockheed Martin
Hoa Kỳ sẽ triển khai 4 chiếc tàu tuần duyên hiện đại nhất của mình thuộc loại tàu tác chiến ven bờ LCS (Littoral Combat Ship) tại Singpore từ nay đến đầu năm 2018. Một Phó Đô đốc đã tuyên bố như trên vào hôm qua, 17/02/2015. ĐIều này khẳng định trở lại quyết tâm của Hải quân Mỹ tăng cường sự hiện diện tại Biển Đông.
Theo Phó Đô đốc Charles Williams, Chỉ huy trưởng Lực lượng Đặc nhiệm 73 của Đệ thất Hạm đội Mỹ, địa bàn hoạt động của các chiếc tàu này là ngoài khơi Singapore, tức là Biển Đông. Đặc điểm của loại tàu thuộc loại hiện đại nhất này của Hải quân Mỹ là được thiết kế để chiến đấu tại các vùng biển nông tương tự như Biển Đông.
Phó Đô đốc Williams đã tuyên bố như trên khi ông tháp tùng theo chiếc tàu tác chiến ven bờ Forth Worth, được phái đến công tác tại Singapore và vùng Đông Nam Á trong thời hạn 16 tháng, thay thế cho chiếc Freedom được trở về Mỹ sau 8 tháng hoạt động trong vùng.
Theo Phó Đô đốc Williams, trong tuần này tàu tuần duyên USS Fort Worth sẽ đến vùng Đông Bắc Á chủ yếu để tham gia cuộc tập trận chung Foal Eagle với Hàn Quốc từ ngày 24/02 đến 06/03.
Theo nhân vật này : « Vai trò của Hải quân Mỹ tại cả vùng Đông Nam Á lẫn Đông Bắc Á là cho thấy sự hiện diện của mình, ở đúng nơi cần thiết, vào thời điểm cần thiết ».
Việc cử các chiếc tàu tác chiến ven bờ đến Singapore là một thành tố quan trọng trong chiến lược xoay trục qua châu Á của Hoa Kỳ, đồng thời với việc cho đồn trú hàng ngàn lính Thủy quân lục chiến tại căn cứ Darwin, miền Bắc Úc.
Chiến lược xoay trục đã được Washington triển khai vào lúc Trung Quốc ngày càng phô trương sức mạnh quân sự của mình, và không ngần ngại chèn ép các quốc gia láng giềng có tranh chấp chủ quyền trên biển với Bắc Kinh.
Phó Đô đốc Williams đã tuyên bố như trên khi ông tháp tùng theo chiếc tàu tác chiến ven bờ Forth Worth, được phái đến công tác tại Singapore và vùng Đông Nam Á trong thời hạn 16 tháng, thay thế cho chiếc Freedom được trở về Mỹ sau 8 tháng hoạt động trong vùng.
Theo Phó Đô đốc Williams, trong tuần này tàu tuần duyên USS Fort Worth sẽ đến vùng Đông Bắc Á chủ yếu để tham gia cuộc tập trận chung Foal Eagle với Hàn Quốc từ ngày 24/02 đến 06/03.
Theo nhân vật này : « Vai trò của Hải quân Mỹ tại cả vùng Đông Nam Á lẫn Đông Bắc Á là cho thấy sự hiện diện của mình, ở đúng nơi cần thiết, vào thời điểm cần thiết ».
Việc cử các chiếc tàu tác chiến ven bờ đến Singapore là một thành tố quan trọng trong chiến lược xoay trục qua châu Á của Hoa Kỳ, đồng thời với việc cho đồn trú hàng ngàn lính Thủy quân lục chiến tại căn cứ Darwin, miền Bắc Úc.
Chiến lược xoay trục đã được Washington triển khai vào lúc Trung Quốc ngày càng phô trương sức mạnh quân sự của mình, và không ngần ngại chèn ép các quốc gia láng giềng có tranh chấp chủ quyền trên biển với Bắc Kinh.
Manila sẽ bố trí chiến đấu cơ và chiến hạm mới tại Vịnh Subic
Cảng Freeport tại Vịnh Subic, miền Bắc Philippines. Ảnh tư liệu, chụp ngày 02/09/2014.ReutersPhilippines có kế hoạch triển khai máy bay chiến đấu và hộ tống hạm tại Vịnh Subic, một căn cứ hải quân của Mỹ trước đây, nhìn thẳng ra Biển Đông, nơi Manila đang có tranh chấp biển đảo với Bắc Kinh. Căn cứ này chỉ cách bãi Scarborough mà Philippines đòi chủ quyền những đang bị Trung Quốc cưỡng chiếm khoảng 200 km.
Theo ông Arsenio Andolong, giám đốc bộ phận giao tế của Bộ Quốc phòng Philippines, thì quân đội nước này « sẽ sử dụng một phần căn cứ Subic để triển khai các phương tiện mới nhận như (chiến đấu cơ) FA-50 và các chiến hạm mới » đang đến Philippines. Căn cứ Subic được cho là lý tưởng vì vừa có cảng cảng nước sâu, vừa có phi đạo hoàn hảo cho loại phi cơ FA-50.
Cách nay một tuần, Manila xác nhận sẽ mở lại Subic Bay - một trong các căn cứ ở nước ngoài lớn nhất của Mỹ, trước lúc bị đóng cửa cách đây hơn hai chục năm – và sẽ bố trí các phương tiện quân sự của Philippines tại căn cứ đó.
Theo ông Andolong, quân đội Philippines đã thuê một phần của Vịnh Subic trong vòng 15 năm và có kế hoạch bố trí tại địa điểm này các loại thiết bị mới sẽ được mua trong vài năm tới, trong đó có loại chiến đấu cơ FA-50 của Hàn Quốc.
Hai chiếc đấu cơ FA-50 đầu tiên sẽ được giao cho Philippines trong năm nay và 10 chiếc khác sẽ lần lượt được bàn giao trong thời hạn hai năm sắp tới. Quân đội Philippines cũng đã quyết định mua thêm hai hộ tống hạm mới, nhưng đang cân nhắc xem mua của nước nào.
Subic Bay hiện đang được dùng như một cảng thương mại và du lịch nhìn ra Biển Đông. Theo ông Andolong, sự can dự của Philippines vào cuộc tranh chấp Biển Đông là một trong những yếu tố thúc đẩy quân đội Philippines thuê lại một phần căn cứ Subic Bay.
Việc căn cứ này « gần » bãi Scarborough đang bị Trung Quốc kiểm soát cũng là một yếu tố khác.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20150720-manila-se-bo-tri-chien-dau-co-va-chien-ham-moi-tai-can-cu-subic-bay/
0 nhận xét:
Đăng nhận xét